Lion`s Mane, Soplówka jeżowata, barania albo niedźwiedzia głowa, biały pompon czy yamabushitake - te wszystkie nazwy odnoszą się do jednego z moich ulubionych grzybów i nootropików zarazem. Przyznam też, że od jakiegoś czasu już kompletnie nie wyobrażam sobie porannej kawy bez dodatku soplówki (a właściwie 2 kolejnych w ciągu dnia również). Po pierwsze dlatego, że zrobił mi się z tego całkiem niezły rytuał (Michał - dzięki!), a po drugie i najważniejsze - ze względu na jej niezwykle szerokie, prozdrowotne działanie. I szczerzę, naprawdę je odczuwam. Mówi się, że soplówka działa nie tylko korzystnie na mózg - wpływa również na umysł. Z resztą, postanowiłam zrobić research dotyczący tego tematu, wobec tego zachęcam abyście sami przeczytali ile cudownie korzystnych działań wykazuje Lion`s Mane.
Soplówka to jadalny grzyb o dość charakterystycznym wyglądzie - w zasadzie wszędzie można spotkać się ze stwierdzeniem, że przypomina grzywę lwa i trudno się z tym nie zgodzić. Jak większość leczniczych ziół, grzybów i adaptogenów - wywodzi się z tradycji dalekiego wschodu - Chin i Japonii, gdzie od setek lat jest stosowany jako lek na schorzenia wątroby, nerek, śledziony, żołądka, a także przy zaburzeniach pracy serca. Ponadto od dawna wierzy się również, że przyjmowanie soplówki wzmacnia cały organizm, podnosi wydolność oraz poprawia jego funkcjonowanie. Wszystko dlatego, że oprócz witamin i minerałów, stanowi ogromny rezerwuar związków aktywnych, takich jak polisacharydy, hericeriny, erinaciny, erinaceolaktony oraz glikoproteiny.
Składniki Lion`s Mane mają udowodnione działanie przeciwzapalne, neuroprotekcyjne oraz regulujące gospodarkę lipidową. Soplówka zwiększa koncentrację i pamięć, łagodzi stany lękowe i depresję, zmniejsza zmęczenie i ma właściwości zapobiegające starzeniu.
A wchodząc nieco bardziej w szczegóły komórkowe, wygląda to mniej więcej tak:
1. Ochrona neuronów
Zawarte w Lion`s Mane hericeriny i erinaciny to związki o udokumentowanym działaniu wspierającym funkcjonowanie neuronów, dzięki czemu jest to grzyb o tak mocnym działaniu nootropowym.
Wykazuje działanie stymulujące czynnik wzrostu nerwów (ang. Nerve Growth Factor - NGF) oraz neurotroficzny czynnik pochodzenia mózgowego (ang. Brain Derived Neurotrophic Factor - BDNF) aktywując wzrost komórek nerwowych i neurytów (zwiększając tym samym potencjał komunikacji neuronalnej)
Usprawnia proces mielinizacji neuronów, czyli tworzenia się niezbędnych dla przekaźnictwa neuronalnego - osłonek mielinowych
Łagodzi utratę neuronów dopaminergicznych (związanych z przekaźnictwem dopaminy) oraz osłabia zmiany dotyczące deficytów motorycznych. Chroni retikulum endoplazmatycze, które jest niezwykle istotne dla zachowania homeostazy komórkowej
Poprzez hamowanie szlaków sygnałowych odpowiedzialnych za aktywację programowanej śmierci komórki, tzw. apoptozę - znacznie zmniejsza degenerację komórek nerwowych. Oddziaływuje m.in. na białka IKB-β, NF-κB, Fas i Bax
Zmniejsza gromadzenie się reaktywnych form tlenu i powstawanie stresu oksydacyjnego, hamuje nadmierny napływ jonów Ca2 + (który powoduje trwałe uszkodzenia komórek nerwowych) i zapobiega uszkodzeniom błony mitochondriów neuronów (hamuje także ich depolaryzację)
W wyniku aktywacji ścieżki sygnałowej zależnej od kinaz MAP/Akt - wspiera regenerację neuronów po urazie mózgu
2. Działanie antydepresyjne i poprawiające nastrój
Związki zawarte w Lion`s Mane zmniejszają uczucie niepokoju, niwelują stan zapalny, który stanowi kluczowy element w powstawaniu depresji.
Zawarty w soplówce amycenon powoduje obniżenie poziomu czynnika TNF- alfa oraz IL-10 (interleukiny 10), czyli związków zaangażowanych w odpowiedź zapalną organizmu
Dzięki wzmocnieniu neurogenezy w hipokampie, działa przeciwlękowo i przeciwdepresyjnie. Powoduje wzrost czynnika PCNA (ang. Proliferating Cell Nuclear Antigen - jądrowy antigen proliferujących komórek) w neuronach
Poza tym, poprzez wspomaganie tworzenia się nowych komórek nerwowych, łagodzi zmiany poznawcze obserwowane w depresji i znacznie usprawniają neuroprzekaźnictwo.
3. Wspomaganie pamięci i działanie ochronne w chorobie Alzheimera
Jak wspomniałam - soplówka promuje powstawanie nowych neuronów, wspiera regenerację tych uszkodzonych i usprawnia przekazywanie sygnałów pomiędzy komórkami nerwowymi - ma to ogromne znaczenie w kontekście niwelowania zmian pojawiających się w mózgu dotkniętym neurodegeneracją. Ekstrakt z Lion`s Mane zmniejsza także uszkodzenia neuronów wywołane działaniem toksycznego β-amyloidu, wykazuje działanie łagodzące stan zapalny w mózgu (tzw. neuroinflammation), chroni komórki nerwowe przed działaniem szkodliwych związków.
Istonie usprawnia funckjonowanie centralnego układu cholinergicznego (odpowiedzialnego m.in. za pamięć, uwagę i koncentrację)
Zwiększa stężenie acetylocholiny (Ach) i acetylotransferazy choliny (ChAT) zarówno w surowicy, jak i w podwzgórzu
Indukuje znaczącą poprawę pamięci rozpoznawczej, zapobiega utracie krótkotrwałej pamięci przestrzennej oraz wizualnego rozpoznawania
Poprawia zdolności poznawcze i indukuje neurogenezę w hipokampie i móżdżku podczas starzenia
Wykazuje korzystny wpływ na działanie białek PCNA i DCX, odpowiedzianych za proces regeneracji neuronów i neurogenezy
Obniża ilośc blaszek starczych utworzonych ze złogów β-amyloidu w mózgu, który przyczynia się do neurodegeneracji u pacjentów z chorobą Alzheimera
Zmniejsza stan zapalny mózgu, tzw. neuroinflammation - hamuje aktywację komórek mikrogleju w w korze mózgowej i hipokampie, zwiększa stosunek czynnika wzrostu nerwów (NGF) do prekursora NGF (proNGF), oraz nasila neurogenezę w strukturach hipokampa
Chroni neurony przed toksycznością wywołaną β-amyloidem – zmniejsza poziom indukowanych przez amyloid reaktywnych form tlenu, zaburzenia potencjału mitochondrialnego oraz zapobiega obkurczaniu się komórek nerwowych i degradacji ich jądra komórkowego
4. Wsparcie układu odpornościowego.
Związki znajdujące się w soplówce usprawniają funkcje odpornościowe - zarówno poprzez wpływ na mechanizmy odpowiedzi komórkowej (opartej na działaniu komórek układu odpornościowego) jak i humoralnej ( której towarzyszy wytworzenie przeciwciał).
Polisacharydy istotnie modulują odpowiedź układu odpornościowego. Mogą wpływać na stymulację cytokin należących do ramienia Th1
Usprawniają dojrzewanie i wzrost ludzkich komórek dendrytycznych (komórki odpornościowe prezentujące antygen), które mogą wzmocnić wrodzony system odpornościowy gospodarza
Zwiększają poziom IgA poprzez aktywację szlaku kinaz MAP oraz kinazy Akt w jelicie cienkim
Aktywują makrofagi i komórki NK (ang. Natural Killers)
Powodują wzrost poziomu limfocytów T
5. Wsparcie układu sercowo-naczyniowego
Soplówka korzystnie oddziaływuje na układ krążenia - gdyż przeciwdziała nadciśnieniu i poprawia lipidogram.
zmniejsza poziom całkowitego cholesterolu, cholesterolu LDL, trójglicerydów i fosfolipidów
zwiększa zawartość cholesterolu HDL
hericenon B hamuje agregację płytek krwi - może działać przeciwzakrzepowo
Ciekawostką są jej walory smakowe - oprócz zastosowania medycznego, soplówka jeżowata jest także przysmakiem w krajach azjatyckich. Ponieważ zawiera sporą ilośc białka, może być wartościowym substytutem mięsa w diecie roślinnej.
Lion`s Mane wykazuje bardzo dobre działanie synergistyczne z kurkuminą, Reishi, Rhodiolą, Bacopą Monnieri, Żeń-szeniem i Gotu Kola. Doskonale działa także w połączeniu z donorami grup acetylowych np. ALCAR i związkami wspierającymi tworzenie acetylocholiny - jak na przykład Alpha GPC czy CDP-cholina (Cognizin).
No i ten fakt, że buddyjscy mnisi spożywają herbatę z soplówką przed medytacją...
Środki ostrożności
Dotychczas nie zaobserwowano skutków ubocznych podczas stosowania preparatów na bazie soplówki jeżowatej. Nie spotkałam się również z żadnymi doniesieniami dotyczącymi jej toksyczności. NIE OZNACZA TO JEDNAK, że preparaty te mogą być stosowane przez wszystkich. Tak jak w przypadku włączania nowych suplementów oraz adaptogenów - najlepiej skontaktować się z lekarzem i zapytać o możliwe interakcje z innymi lekami.
Warto też zapamiętać, że produkty zawierające w swoim składzie soplówkę jeżowatą nie są polecane dla osób po transplantacji. Lion`s mane działa immunostymulująco i może prowadzić do odrzucenia przeszczepu. Stosowanie soplówki może także czasami wiązać się z odczuwaniem mrowienia/swędzenia - wynika to prawdopodobnie ze wzrostu aktywności NGF i zwiększania wrażliwości nerwów skórnych. Najlepszą opcją będzie wówczas zmniejszenie przyjmowanej dawki do takiej, która nie będzie powodowała wspomnianych objawów.
Stosuję połączenie Lion's Mane oraz Chagi (ShroomMe) od HealthLabs. To produkt należący do linii suplementacji wspierającej mózg i działanie umysłu (4 Mind i 4 Soul), które współtworzyłam :) Kod rabatowy na wszystkie produkty Health Labs - ASIA10.
Jak stosować Lion`s Mane?
Dodaję 1 miarkę (dołączoną do opakowania - jest to około 250 mg ekstraktu Lions i 250 mg Chagi) do czarnej kawy, ale śmiało można łączyć solówkę też z gorącą wodą, herbatą, gorącym kakao, szejkami, wypiekami czy innymi potrawami. Zazwyczaj w ciągu dnia wypijam 2-3 takie kawy.
Zdjęcia:
Maciej Podgórski (www.macpodgorski.com)
Bibliografia:
Yao W, Zhang JC, Dong C, Zhuang C, Hirota S, Inanaga K, Hashimoto K. Effects of amycenone on serum levels of tumor necrosis factor-α, interleukin-10, and depression-like behavior in mice after lipopolysaccharide administration. Pharmacol Biochem Behav. 2015 Sep;136:7-12.
Ryu S, Kim HG, Kim JY, Kim SY, Cho KO. Hericium erinaceus Extract Reduces Anxiety and Depressive Behaviors by Promoting Hippocampal Neurogenesis in the Adult Mouse Brain. J Med Food. 2018 Feb;21(2):174-180.
Lee KF, Chen JH, Teng CC, et al. Protective effects of Hericium erinaceus mycelium and its isolated erinacine A against ischemia-injury-induced neuronal cell death via the inhibition of iNOS/p38 MAPK and nitrotyrosine. Int J Mol Sci. 2014;15(9):15073–15089.
Kuo HC, Lu CC, Shen CH, et al. Hericium erinaceus mycelium and its isolated erinacine A protection from MPTP-induced neurotoxicity through the ER stress, triggering an apoptosis cascade. J Transl Med. 2016;14:78. Published 2016 Mar 18.
Mori K, Obara Y, Hirota M, Azumi Y, Kinugasa S, Inatomi S, Nakahata N. Nerve growth factor-inducing activity of Hericium erinaceus in 1321N1 human astrocytoma cells. Biol Pharm Bull. 2008 Sep;31(9):1727-32.
Kolotushkina EV, Moldavan MG, Voronin KY, Skibo GG. The influence of Hericium erinaceus extract on myelination process in vitro. Fiziol Zh. 2003;49(1):38-45.
Kuo HC, Lu CC, Shen CH, et al. Hericium erinaceus mycelium and its isolated erinacine A protection from MPTP-induced neurotoxicity through the ER stress, triggering an apoptosis cascade. J Transl Med. 2016;14:78. Published 2016 Mar 18.
Zhang J, An S, Hu W, et al. The Neuroprotective Properties of Hericium erinaceus in Glutamate-Damaged Differentiated PC12 Cells and an Alzheimer's Disease Mouse Model. Int J Mol Sci. 2016;17(11):1810. Published 2016 Nov 1.
Brandalise F, Cesaroni V, Gregori A, et al. Dietary Supplementation of Hericium erinaceus Increases Mossy Fiber-CA3 Hippocampal Neurotransmission and Recognition Memory in Wild-Type Mice. Evid Based Complement Alternat Med. 2017;2017:3864340.
Ratto D, Corana F, Mannucci B, Priori EC, Cobelli F, Roda E, Ferrari B, Occhinegro A, Di Iorio C, De Luca F, Cesaroni V, Girometta C, Bottone MG, Savino E, Kawagishi H, Rossi P. Hericium erinaceus Improves Recognition Memory and Induces Hippocampal and Cerebellar Neurogenesis in Frail Mice during Aging. Nutrients. 2019 Mar 27;11(4).
Tsai-Teng T, Chin-Chu C, Li-Ya L, et al. Erinacine A-enriched Hericium erinaceus mycelium ameliorates Alzheimer's disease-related pathologies in APPswe/PS1dE9 transgenic mice. J Biomed Sci. 2016;23(1):49. Published 2016 Jun 27.
Cheng JH, Tsai CL, Lien YY, Lee MS, Sheu SC. High molecular weight of polysaccharides from Hericium erinaceus against amyloid beta-induced neurotoxicity. BMC Complement Altern Med. 2016;16:170. Published 2016 Jun 7
Zhang J, An S, Hu W, et al. The Neuroprotective Properties of Hericium erinaceus in Glutamate-Damaged Differentiated PC12 Cells and an Alzheimer's Disease Mouse Model. Int J Mol Sci. 2016;17(11):1810. Published 2016 Nov 1. doi:10.3390/ijms17111810
heng X, Yan J, Meng Y, Kang Y, Han Z, Tai G, Zhou Y, Cheng H. Immunomodulatory effects of Hericium erinaceus derived polysaccharides are mediated by intestinal immunology. Food Funct. 2017 Mar 22;8(3):1020-1027.
Wang JC, Hu SH, Su CH, Lee TM. Antitumor and immunoenhancing activities of polysaccharide from culture broth of Hericium spp. Kaohsiung J Med Sci. 2001 Sep;17(9):461-7.
Kim SK, Son CG, Yun CH, Han SH. Hericium erinaceum induces maturation of dendritic cells derived from human peripheral blood monocytes. Phytother Res. 2010 Jan;24(1):14-9.
Mori K, Kikuchi H, Obara Y, Iwashita M, Azumi Y, Kinugasa S, Inatomi S, Oshima Y, Nakahata N. Inhibitory effect of hericenone B from Hericium erinaceus on collagen-induced platelet aggregation. Phytomedicine. 2010 Dec 1;17(14):1082-5.
Choi WS, Kim YS, Park BS, Kim JE, Lee SE. Hypolipidaemic Effect of Hericium erinaceum Grown in Artemisia capillaris on Obese Rats. Mycobiology. 2013 Jun;41(2):94-9.
Wong KH, Naidu M, David RP, Bakar R, Sabaratnam V. Neuroregenerative potential of lion's mane mushroom, Hericium erinaceus (Bull.: Fr.) Pers. (higher Basidiomycetes), in the treatment of peripheral nerve injury (review). Int J Med Mushrooms. 2012;14(5):427-46.
Li IC, Lee LY, Chen YJ, et al. Erinacine A-enriched Hericium erinaceus mycelia promotes longevity in Drosophila melanogaster and aged mice.PLoS One. 2019;14(5):e0217226. Published 2019 May 17.